از دیرباز تا به امروز یکی از هنرهای اصیل و باارزش در ایران که توسط هنرمندان نامی با علاقه بسیار با دستان توانایی خود اثرماندگاری خلق می کردند حکاکی بر روی چوب بوده است که البته به جهت اینکه با دست و به صورت مکانیکی صورت می گرفت یک کار بسیار زمانبر و طولانی بوده است اما امروزه با گسترش علم وصنعت و پیشرفت تکنولوژی و ساخت دستگاه هایی پیشرفته مانند لیزر در این زمینه سرعت و دقت تولید این گونه محصولات افزایش یافته است به طوری که امروزه صنعتگران به دلیل زیبایی این کار و استقبال افراد بسیار از این هنر به کمک دستگاه های لیزر انواع طرح ها و شکل ها را به صورت خلاقانه و زیبا با ظرافت بالا در کم ترین زمان و هزینه بر روی انواع کارهای چوبی به خصوص جعبه های چوبی حکاکی می کنند.
در این مقاله سعی داریم که اطلاعات مفید در رابطه با حکاکی روی چوب و حکاکی لیزری چوب را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم با ما همراه باشید.
حکاکی روی چوب چیست
حکاکی بر روی چوب یعنی ایجاد طرح و نقش و نگاره های مختلف به کمک تغییر سطح و کاهش ضخامت و ایجاد برجستگی بر روی چوب بر اساس طرح مورد نظر و تولید انواع محصولات مختلف که یا به صورت دستی و مکانیکی که در گذشته به وسیله ابزارهای ساده مثل مته، مغار و.. به چهار صورت سه بعدی و برجسته، منبت کاری، تراشه های چوبی، ویتلینگ صورت می گرفته و یا امروزه به کمک ماشین و دستگاه های اتوماتیک لیزری انواع طرح ها و شکل ها را با دقت و کیفیت بالا و ظرافت بی نظیر در کوتاه ترین زمان صورت می گیرد به طوری که کافی است طرح دلخواه خود را به کمک نرم افزارهایی مانند اتوکد، کورل دراو و… طراحی کنید تا به کمک دستگاه به راحتی آن را بر روی چوب حک کنید.
همچنین برای سفارش سازی و تولید محصولات با لوگو و آرام اختصاصی یا مشخصات و برند اختصاصی خود یکی از بهترین روش ها، حکاکی بر روی انواع جعبه های دمنوش و پذیرایی، جعبه ساعت و هدایای تبلیغاتی یا جعبه های فانتزی، انواع دکوری ها و وسایل تزئینی و … است که تحول عظیمی در صنعت چاپ و تبلیغات ایجاد کرده است.
انواع حکاکی روی چوب
می توان انواع حکاکی روی چوب را هم از لحاظ ابزار و هم نوع طرح تقسیم بندی کرد.
به لحاظ نوع ابزار و نوع روش ساخت آن به دو روش سنتی که توسط دست و به صورت مکانیکی انجام می شود و روش جدید که توسط ماشین و ابزارآلات به روز مانند دستگاه لیزر، فرز مینیاتوری لیزر، ماشین CNC، انجام می شود تسیم کرد.
و از لحاظ طرح و ظاهر حکاکی و نوع حکاکی به وجود آمده روی چوب به چهار دسته:
حکاکی برجسته: که به این صورت است که به جای تراش از سه جهت با ایجاد برجستگی و فرورفتگی بر روی سطح چوب ایجاد می شود و به صورت دو بعدی و به صورت قاب برای تزئین دیوار ساخته می شود.
حکاکی سه بعدی: این نوع حکاکی به خاطر تراش از سه جهت بر روی چوب طرح هایی به صورت سه بعدی در ابعاد و اشکال مختلف ایجاد می شود.
منبت کاری یا تراشه های چوب: حکاکی و کنده کاری بسیار زیبا که فقط چوب به صورت کوچک و کم عمق از روی سطح چوب تراشیده می شود.
ویتلینگ (ساخت سازه های چوبی کوچک): مجسمه های چوبی کوچک که به کمک تراشیدن چوب و ایجاد طرح های گوناگون ساخته می شود، تقسیم کرد.
چوب مناسب برای حکاکی
چوب یک ماده طبیعی است که انواع و اقسام گوناگونی دارد که هر کدام ویژگی و مشخصات مختص به خود را دارد که لازم است در هنگام انتخاب چوب مناسب برای کار حکاکی تمام مولفه ها و ویژگی های چوب را در نظر گرفت از جمله درجه سختی چوب، میزان چگالی چوب، وجود میزان ماده رزین در چوب، رنگ چوب، نوع بافت چوب، درجه رطوبت چوب و…. البته تنوع درخت و چوب موجود در روی کره زمین بسیار گسترده است که ما با خیال راحت می توانیم با توجه به نوع حکاکی، چوب مناسب برای کار خود انتخاب کنیم ازجمله مهمترین این چوب ها می توان به چوب درختان؛ افرا، صنوبر، بلوط، ماهاگونی، گیلاس، گردوی سفید، چوب باس، گردو و کاج و…. اشاره کرد.
حکاکی لیزری چوب
حکاکی یعنی ایجاد طرح و نقش های گوناگون با تغییر سطح و کاهش و افزایش و برجستگی و فرو رفتگی در سطوح مختلف به خصوص چوب با توجه به طرح مورد نظر و تبدیل یک سطح و ماده اولیه خام به محصول ویژه است.
این صنعت از دیرباز تا به امروز مورد توجه همگان بوده است اما امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و ورود دستگاه ها و ماشین آلات لیزری که جزء جدیدترین روش های حکاکی است تحول عظیمی در این صنعت به ویژه در حوزه تبلیغات و چاپ صورت گرفته است به طوری که شاهد آثار بی نظیر و فاخری در این زمینه هستیم به گونه ای که صنعتگران و طراحان بسیاری برای سفارش سازی و تولید محصولات خاص خود به این عرصه روی آورده اند و محصولاتی با طرح ها و نقوش پیچیده و بی نظیر را به کمک ماشین آلات و دستگاه های مکانیکی لیزری بر روی سطوح مختلف به ویژه چوب با دقت و ظرافت بالا با کم ترین هزینه و در کوتاه ترین زمان با بلاترین کیفیت حکاکی و برش زده اند و آثار بسیار زیبا و منحصر به فردی را با آرم و لوگو و نام تجاری خود به بازار عرضه کرده اند.
دستگاه های حکاکی لیزری روی چوب
امروزه برای ایجاد انواع طرح ها و نقش ها بر روی چوب و ساخت انواع محصولات چوبی مختلف از قبیل: قاب های تزئینی، درب ها، میز، بوفه، مبل ها، جا کلیدی، جعبه و هاردباکس چوبی، فریم های چوبی و… از روش حکاکی به کمک دستگاه های حکاکی لیزری به راحتی و در کوتاه ترین زمان قابل اجرا و ساخت است به طوری که کافی است که اشعه لیزر از دستگاه به صورت متمرکز با توجه به طرح مورد نظر بر روی سطح چوب تابیده شود و با بالا بردن حرارت در نقاط مختلف بر روی سطح مورد نظر تغییرات و عمل برش و حک را با کیفیت بالا و بدون هیچ گونه عیب و نقص و به صورت صاف و یکدست صورت گیرد برای این منظور دستگاه های گوناگون وجود دارد از جمله:
_ دستگاه های حکاکی که قطعه کار به صورت پایدار است و تنها لیزر بر روی سطح جسم در حرکت است.
_ دستگاه های حکاکی مخصوص سطوح استوانه ای به طوری که قطعه کار می چرخدو دستگاه لیزر ثابت است.
_ دستگاه حکاکی لیزری که هم قطعه کار و هم لیزر حرکت دارند.
ویژگی های حکاکی لیزری روی چوب
به جهت ویژگی های منحصر به فرد این روش یکی از بهترین روش های ایجاد طرح و نقش و برش بر روی سطوح به ویژه چوب است ویژگی هایی از قبیل:
۱) دقت و ظرافت بسیار بالا در حکاکی و برش
۲) ایجاد طرح های پیچیده و بسیار دشوار در سایز های گوناگون با توجه به نیاز مخاطب و سفارش مشتری
۳) بدن نیاز به الگو طرح های اولیه را به سرعت و در کوتاه ترین زمان به محصول نهایی تبدیل می کند.
۴) ایجاد طرح و نقش های ماندگار و دائمی به طوری که هیچ گونه تغییر و تحولی در دما، تماس، ضربه و… آن را پاک نمی کند.
۵) ایجاد سطحی یک دست و هموار بدون هیچ گونه عیب و نقص بر روی آن.
۶) نوشته ها و علائم حکاکی شده به کمک دستگاه لیزر قابل جعل نیست.
۷) حکاکی طرح و نقش و نوشته ها در کوچکترین اندازه با دقت و کیفیت بالا.
۸) امکان حکاکی بر روی سطوح بدون هیچ گونه تغییری در آن.
۹) در این روش نسبت به سایر روش های سنتی احتمال آسیب و یا تغییر شکل اجسام کمتر است.
۱۰) روشی راحت، مقرون به صرفه و ایده ال برای تولید طرح و نقش های گوناگون.
آیا چوب در هنگام حکاکی دچار سوختگی می شود؟
بله احتمال اینکه چوب در طی فرایند حکاکی توسط دستگاه لیزر دچار سوختگی شود وجود دارد زیرا این عملیات در طی یک فرایند ترمودینامیکی به نام تصعید که تبدیل مستقیم ماده جامد به گاز است انجام می شود پس طبیعی است که به خاطر عدم رعایت اصول اساسی کار با دستگاه مشکلاتی مثل سوختگی بر روی چوب ایجاد می شود اما با رعایت قوانین و اصول کار و انتخاب
پارمترهای مناسب نظیر تابش درست و متمرکز اشعه دستگاه بر روی چوب و انتخاب عدسی های مناسب جهت کار از بروز هر گونه آسیب و سوختگی جلوگیری می شود و در نهایت محصولی با کیفیت و ظرافت بالا ارائه می شود.
آیا می توان هر نوع چوبی را با لیزر پردازش کرد
بله تقریباً می توان بر روی تمامی چوب درختان توسط دستگاه لیزر حکاکی یا برش را انجام داد ولی به جهت اینکه چوب یک ماده طبیعی است و دارای تنوع گسترده، باید در هنگام انتخاب چوب مناسب جهت کار به موارد مختلف نظیر چگالی چوب، رنگ چوب، زبری و نرمی چوب، وجود میزان ماده رزین موجود در چوب و…. توجه داشت زیرا حکاکی و برش بر روی چوب های نرم با چگالی و زبری کم تر نیاز به قدرت کم تری نسبت به چوب درختان با چگالی بیشتر دارد.
کاربرد لیزر در صنعت چوب
امروزه با توجه به تولید انبوه دستگاه های لیزری شاهد گسترش کاربرد دستگاه لیزر در صنایع مختلف به ویژه در صنعت چوب هستیم، حکاکی بر روی چوب یک هنر بسیار زیبا و ارزشمند است که با ایجاد طرح و نقش های شکیل برروی چوب یک اثر هنری زیبا و ماندگار خلق می شود که با توجه به وجود ابزار محدود و کارایی محدود افراد، کاری طولانی مدت و زمانبر به حساب می آمد اما با وجود دستگاه لیزر با سرعت و دقت بالا و کیفیت و ظرافت منحصر به فردی که در تولید محصولات و آثار مختلف دارد روند تولید آثار زیبا با طرح ها و نقش های منحصر به فرد را تسریع بخشیده است به گونه ای که امروزه طراحان و صنعت گران بسیاری در عرصه صنعت چوب بسیار تمایل دارند که از این دستگاه در زمینه های مختلف نظیر:
_ حکاکی و برش لیزری طرح ها و نقش های گوناگون بر روی کابینت های چوبی
_ حکاکی انواع نقوش زیبا بر روی قاب عکس
_ برش و حکاکی انواع نقش ها و نگاره ها بر روی در و دیوارهای چوبی
_ حک آرام، لوگو و برند تجاری بر روی محصولات چوبی
_ ساخت انواع وسایل تزئینی و دکوری با چوب
_ ساخت انواه هدایا و یاد بودهای چوبی
_ ساخت انواع جعبه های چوبی
و…. استفاده می شود.
خدمات هرمس دیزاین در زمینه حکاکی لیزری چوب
حکاکی بر روی چوب یکی از زیبا ترین و باارزش ترین هنرهای شکیل و ماندگار در جهان به ویژه نزد ما ایرانیان است که از دیرباز تا به امروز به آن علاقه ی بسیار داشته ایم به طوری که این هنر زیبا با زندگی ما عجین شده است به گونه ای که همه افراد علاقمند هستند یکی از آثار چوبی حکاکی شده را داشته باشند.
موسسه هرمس دیزاین به همراه کادر مجرب و طراحان خلاق و تیم حرفه ای خود در زمینه کار با دستگاه لیزر و برش یکی از معتبرترین شرکت های تولید کننده در عرصه صنایع چوبی به ویژه جعبه های چوبی و هاردباکس های چوبی با نقش و نگار بسیار زیبا و شکیل با قیمتی مناسب است اگر در این زمینه به دنبال کسب اطلاعات بیشتر یا دریافت مشاوره و ثبت سفارش خود هستید می توانید از طریق راه های ارتباطی موجود با کارشناسان ما در موسسه تماس حاصل فرمایید.
