قوانین ریاضی بسیاری وجود دارد که نقش بسزایی در ایجاد جذابیت بصری و خلق اثر هنری دارد و در بسیاری از صنایع و هنرهای مختلف مانند معماری، عکاسی و بخصوص طراحی کار طراحان را آسان می کند یکی از این قوانین، رعایت نسبت طلایی یا عدد فی، مارپیچ طلایی و... که ترکیبی ریاضی، طبیعت و تمرین های متفاوت در امر طراحی و هارومونی است که سبب خلق آثار هنری و طرح های هماهنگ و متعادل و زیبا و منحصر به فردی می شود.
نسبت طلایی ( Golden Ratio ) چیست
نسبت طلایی یا مستطیل طلایی یک قانون مشهور و بسیار مهم در علم ریاضی است که طول ضلع آن ۱/۶۱۸ برابر عرض آن است یا به صورت دنباله فیبوناچی است که هر عدد حاصل جمع دو عدد پیش از خود است (۱+۰=۱) و تا بی نهایت ادامه می یابد و به صورت فرمول A+B/A محاسبه می شود و به آن عدد فی یا پی گفته می شود که در اکثر برنامه های طراحی که دقت بالایی نیاز دارد از نسبت طلایی به صورت مارپیچ یا دایره یا مثلث که کار طراحی را آسان تر و جلوه و جذابیت بصری را بیشتر نمایان می کند استفاده می کنند.
تاریخچه نسبت طلایی و پیدایش آن
نسبت طلایی پیشنه ای هزار ساله دارد و قدمت آن به سالها قبل از میلاد مسیح بر می گردد و در بسیاری از آثار هنری و نماهای معماری و تاریخی نظیر اهرام ثلاثه مصر یا کتاب نسبت الهی لوکا پاچیولی که در آن به نسبت طلایی اشاره شده است و همچنین در نقاشی های پارتنون و داوینچی به خوبی دیده می شود و تمامی این نمونه هاو آثار هنری بیانگر این موضوع است که ذهن انسان از ابتدای آشنایی با هنر با این قانون و تاثیر چشم گیر آن در ایجاد جذابیت بصری آشنا بوده است.
و بهره گیری از این قانون طلایی تا به امروز که در آثار هنری، عکاسی، نقاشی، طراحی لوگو، آرم، وب سایت و... و تاثیر بی نظیر آن برای افزایش زیبایی و جذابیت هنری ادامه دارد.
چگونه از نسبت طلایی در طراحی استفاده کنیم
نسبت طلایی در طراحی های مختلف نظیر طراحی لوگو، کاتولوگ، طراحی بنر، مجله، طراحی جلد و…. کاربرد فراوان دارد و به گونه ای است که شما با رعایت این قاعده و سلسله عددهای خاص و متوالی که از حاصل ضرب عدد مورد نظر در عدد فی (۱/۶۱۸) بدست می آورید می توانید ساختار ایده ال و فرم منحصر به فرد و المان های مورد نظر خود را در طراحی خود به دست آورید.
جالب است بدانید که درک مفهوم نسبت طلایی کاری سخت و مشکل نیست اما در عین حال اجرایی کردن و چگونگی استفاده از آن کمی پیچیده و دشوار است که برای استفاده از این نسبت، دیدگاه های مختلفی وجود دارد.
۱) طرح مورد نظر را بر اساس به کارگیری نسبت طلایی طراحی می کنید.
۲) گاهی بدون اینکه شما از فرمول و قاعده خاصی پیروی کنید به طور خودکار چه خواسته و چه ناخواسته اعمال می شود بدون اینکه شما کاری انجام دهید زیرا چشم شما به طور ناخودآگاه به دنبال خلق آثاری است که این نسبت در آن رعایت شده باشد، پس بهترین راهکار انتخاب راهی میان این دو است.
مارپیچ طلایی چیست
مارپیچ طلایی ترسیم یک مستطیل با ابعاد طلایی که مربوط به دنباله فیبوناچی است که این معادله ریاضی بدین صورت است که هر عدد از جمع دو عدد قبلی حاصل می شود.
دنیاله فیبوناچی یک ترکیب شایع است که در طبیعت به طور خودکار وجود دارد بدون اینکه دخل و تصرفی وجود داشته باشد حال اگر این دنباله را به یک الگو مشخص تیدیل کنید یک منحنی حاصل می شود که به آن مارپیچ طلایی گفته می شود.
کاربرد نسبت طلایی در طراحی لوگو
لوگو پیام برند شما به مخاطب و در واقع بیانگر هویت بصری کسب و کار شما است بنابراین زیبایی منحصر به فرد و جذابیت آن یکی از مهم ترین موارد در هنگام طراحی لوگو است که باید یک طراح با ایده پردازی و رعایت اصول حرفه ای بتواند یک طرح زیبا و خاص که به خوبی معرف کسب و کار شما به مخاطب باشد را ارائه دهد.
بنابراین طراحان برای حفظ اصل زیباشناسی و هارمونی چشم‌نواز از نسبت طلایی در طراحی لوگو بهره می گیرند.
لوگو های معروف با نسبت طلایی
طراحان لوگو در سرتاسر جهان به دنبال ایجاد یک طرح زیبا و منحصر به فرد برای طراحی آرم و لوگوی خود هستند زیرا آنها به خوبی می دانند که لوگو جایگاه ویژه ای در معرفی هویت و برند دارد و با یک طراحی خاص و چشم نواز به راحتی می تواند با مخاطب ارتباط متقابل و عاطفی خوبی برقرار کند و در ذهن افراد ماندگارتر شود بنابراین طراحان به دنبال استفاده از اصول استاندارد سازی و زیبایی بخشی به آرام و لوگوهای طراحی شده هستند و از تئوری های استاندارد بهره می گیرند.
به همین منظور طراحان برندها و لوگوهای معروف از قانون شگفت انگیز نسبت طلایی و مارپیچ طلایی در طراحی لوگوهای خود استفاده کرده اند و به همین خاطر است که لوگوهای برندهای معروف اینقدر زیبا و خاص اند، در جهان بیش از صدها برند معروف وجود دارد نظیر پپسی، اپل، گوگل، تویوتا، بنز، فایرفاکس و… که به جهت به کارگیری این قانون شگفت انگیز در اذهان عموم ماندگار شده اند.
چرا به کارگیری نسبت طلایی در طراحی ها اهمیت دارد
برای طراحی بهتر و خلق یک اثر هنری زیبا و منحصر به فرد که بتواند به راحتی با مخاطب ارتباط برقرار کند و سبب ایجاد احساس خوشایند در مخاطب شود و پیام مورد نظر شما را به مخاطب خود به راحتی انتقال دهد، علاوه بر بهره گیری از عناصر مختلف طراحی می توان از نسبت طلایی که یک تکنیک قابل اعتماد و یک ابزار بسیار کاربردی است و سبب می شود که شما در طراحی خود به نقاط کانونی که مخاطب به طور ناخودگاه و طبیعی بر آن تمرکز می کند توجه ویژه داشته باشید و با رعایت این ابزار منحصر به فرد سبب ایجاد تعادل و زیبایی چشم نواز در طراحی خود شوید به همین خاطر است که به کارگیری این ابزار کاربردی در طراحی ها از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است.
در این مقاله سعی کرده ایم هرچه بیشتر شما عزیزان را با این قانون و ابزار کاربردی و شگفت انگیز آشنا کنیم، جهت ارائه هرگونه مشاوره و ارائه خدمات در زمینه طراحی و چاپ بهترین محصولات تبلیغاتی و هنری خود کافی است با طراحان حرفه ای ما در موسسه هرمس دیزاین ارتباط حاصل فرمایید.
